Ergens tussen de 11e en 13e eeuw werd vanuit Den Andel een dijk gelegd. Deze dijk liep in Den Andel langs de Streekweg. Iets later in de 13e eeuw werd de Oude Zeedijk aangelegd. Rond deze dijk ontstond de buurt Oudedijk en rond de Streekweg de buurt De Streek. Den Andel ontsnapte niet aan het strijdgeweld van de Tachtigjarige Oorlog: In 1584 werd het dorp platgebrand door Staatse troepen.De oude zeedijk (Oude Dijk) waaraan Den Andel lag, brak door tijdens de Kerstvloed van 1717, waarbij in de provincie duizenden doden vielen en in Den Andel op de kerk na alle huizen werden weggevaagd. Na deze ramp werd 1850 meter noordelijker een nieuwe dijk gebouwd. Bij het aanleggen van deze dijk werd ook de grond van de oude dijk gebruikt. Van de oude dijk resteert nu alleen nog een klein stukje iets ten oosten van Westernieland dat door stichting Het Groninger Landschap is uitgeroepen tot het kleinste natuurgebied van de provincie Groningen.

De Oudedijk en De Streek bestonden lange tijd uit verspreide agrarische lintbebouwing. Na de aanleg van de Noordpolder in 1811 nam de agrarische werkgelegenheid toe. Beide buurten werden verdicht en het dorp groeide daarop sterk in de 19e en vroege 20ste eeuw. De agrarische werkgelegenheid kwam onder andere tot uiting in de aanwezigheid van een tweetal molens.

Verder stond er een grote herberg in Den Andel, die in de 19e eeuw de naam ‘Het Wapen van Turkije’ droeg. Om die reden werden de inwoners ook wel uitgescholden voor ‘Turken’. Aan zuidzijde van het dorp werd Het Andelstermaar gegraven vanaf de Rasquerdermaar die in het dorp uitmondde in een haventje, waar vroeger ook de Zuidermolen stond. Via dit haventje konden goederen over het water naar de stad Groningen worden gebracht.
5 gesloten, in het voormalig schoolgebouw heeft Handel in Den Andel zich gevestigd. Er is een dorpshuis, een speeltuin, een jeugdsoos, en een commercieel cultureel centrum Andledon. Netwerk Den Andel coördineert activiteiten en initiatieven. Er is een aantal thema’s waar men zich als Netwerk Den Andel op richt: ‘wonen en leven’, ‘voorzieningen en ondernemingen’, ‘cultuur, sport en vrije tijd’, ‘verkeer en veiligheid’, ‘groen, natuur, milieu’ en ‘school’.
Voor meer informatie over Den Andel, zie: www.denandel.nu.

Den Andel – Kerk

De streekweg 91, Den Andel

De uit plm. 1250 stammende kerk met een vrijstaande toren aan de zuidoostkant  is een van de kleinste overwelfde kerken in Groningerland. De patroonheilige was Nicolaas. De vier gewelven zijn gemaakt als koepelvormige meloengewelven zonder ribben. In later tijd werden de kleine ramen vergroot. Tijdens een omvangrijke restauratie in 1991/1992 kwamen unieke gewelfschilderingen aan het licht. De kansel stamt uit 1792; het Van Oeckelen-orgel werd voltooid in 1879. In de toren hangen twee klokken. De grootste, die de vaste luidklok is, werd gegoten door J. Balthasar in 1653; de kleine klok in de lantaarn is een Van Bergen-klok uit 1947. In 2008 werden kerk en toren overgenomen door de Stichting Oude Groninger Kerken.